Samenlevingen, organisaties en individuen bevinden zich te midden van een groeiende diversiteit op het gebied van mensen, waarden en ideeën. De paradoxale aanwezigheid van toegenomen mobiliteit en verbondenheid (bijvoorbeeld door nieuwe technologieën en globalisering), extreme vervreemding en individualisme biedt een nieuwe invalshoek bij het onderzoeken van de lagen van diversiteit. Cultuur, etniciteit en religie lijken plaatsen van betwisting, identiteitspolitiek en management te zijn geworden.
Hoewel samenlevingen altijd divers zijn geweest, beargumenteren sommige wetenschappers dat de diversiteit van de laatmoderne tijd ons voor nieuwe uitdagingen stelt. Steven Vertovec (2007) gebruikt het concept 'superdiversiteit' om deze nieuwe toestand te beschrijven. De toename van het aantal migranten, de diversiteit van de groepen migranten, en vooral de verschillen binnen diverse groepen, laat nieuwe complexiteiten en uitdagingen zien van en voor de bestaande diversiteit in de wereld. Diversiteit en de verschillen tussen mensen en groepen beïnvloeden de effectiviteit en kwaliteit van hun interacties en de daaruit voortvloeiende politiek. Deze effecten zijn zichtbaar op meerdere niveaus: voor individuen die als ‘anders’ worden beschouwd, voor interpersoonlijke relaties, groepen, gemeenschappen, organisaties of samenlevingen. Toenemend populisme en radicalisering in Europa en daarbuiten zijn bijvoorbeeld slechts zichtbare voorbeelden van de manier waarop diverse gemeenschappen op deze uitdagingen reageren. In deze tijd zien we verschillende vormen van gemeenschappen, van gated communities (die homogeen zijn en de ander uitsluiten) en inclusieve gemeenschappen (die heterogeen zijn en veelheid omarmen). Deze cursus richt zich op de uitdagingen van diverse en inclusieve gemeenschappen (op micro-, meso- en macroniveau) in de context van toenemende globalisering en polarisatie.